شاخص تعدیل ۱۴۰۰ نیمه دوم
براساس ماده ۳۷ شرایط عمومی پیمان، در پيمان هايي كه مشمول تعديل آحاد بها هستند، پس از تائيد هر صورت وضعيت موقت از سوی كارفرما، پيمانكار صورت وضعيت تعديل آحاد بهای آن صورت وضعيت را بر اساس آخرين شاخص های اعلام شده محاسبه مي نمايد و به منظور بررسی و پرداخت به نحوي كه در بند الف این ماده تعيين شده است، براي مهندس مشاور ارسال مي كند. اگر به هر دليل و غير از قصور پيمانكار، تعديل كاركرد های هر نيمه از سال (سه ماهه اول و دوم و سوم و چهارم) پس از سپری شدن سه ماه از آن نيمه سال، با شاخص های قطعی پرداخت نشود، طبق بند ۹ ماده ۳۰ عمل خواهد شد.
براساس ماده ۳۰ شرایط عمومی پیمان، در صورت وقوع هر يك از موارد ۱۰ گانه كه موجب افزايش مدت اجراي كار شود، پيمانكار مي تواند درخواست تمديد مدت پيمان را بنمايد. پيمانكار درخواست تمديد مدت پيمان را با ارائه محاسبات و دلايل توجيهی، به مهندس مشاور تسليم مي كند و مهندس مشاور پس از بررسي و تائيد، مراتب را براي اتخاذ تصميم به كارفرما گزارش می نماید و سپس نتيجه تصميم كارفرما را به پيمانكار ابلاغ می نمايد. بند ۹ این ماده به مواردی اختصاص دارد که كارفرما نتواند تعهدات مالی خود را در موعد هاي درج شده در اسناد و مدارك پيمان انجام دهد.
بنابراین شاخص های تعدیل ۱۴۰۰ نیمه دوم می بایست مطابق با رویه سه ماهه های گذشته تا پایان خرداد ماه ۱۴۰۱ ابلاغ می گردید که شاخص های قطعی تعدیل سال ۱۴۰۰ با کمی تاخیر از طرف سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شد.
آخرین شاخص های تعدیل ابلاغ شده در زمان نگارش این مقاله به نیمه دوم سال ۱۴۰۰ یا همان شاخص های تعدیل سه ماهه سوم و چهارم ۱۴۰۰ اختصاص دارد. متاسفانه شاخص های این دوره با تاخیر ابلاغ شدند که این امر براساس ماده ۳۷ شرایط عمومی پیمان، سبب مجاز شدن بخشی از تاخیرات پیمانکاران خواهد شد. چرا که اگر به هر دليل و غير از قصور پيمانكار، تعديل كاركرد های هر نيمه از سال (سه ماهه اول و دوم و سوم و چهارم) پس از سپری شدن سه ماه از آن نيمه سال، با شاخص های قطعی پرداخت نشود، درخصوص محاسبه تاخیرات مجاز پروژه طبق بند ۹ ماده ۳۰ شرایط عمومی پیمان عمل خواهد شد.
دانلود شاخص تعدیل ۱۴۰۰ pdf
باید توجه داشت که با تاخیر در ابلاغ شاخص تعدیل ۱۴۰۰ نیمه دوم (سه ماهه سوم و چهارم سال ۱۴۰۰) از یک سو، پیمانکاران با محدودیت منابع مالی و کاهش نقدینگی کارگاه مواجه می شوند که پروژه های عمرانی را هرچه بیشتر به سمت کاهش روند پیشرفت سوق می دهد و از سوی دیگر، در ماه ها و سال های آینده، پیمانکاران، مشاوران و کارفرمایان را با چالش نحوه محاسبه تاخیرات ناشی از عدم پرداخت تعدیل روبرو می کند. چرا که علیرغم تصریح شرایط عمومی پیمان مبنی بر حق پیمانکار برای مجاز شدن تاخیرات بابت عدم پرداخت صورت وضعیت های تعدیل، تاکنون بخشنامه ای برای نحوه محاسبه تاخیرات مربوطه صادر نشده است.
حتی استفساریه منتسب به سازمان برنامه و بودجه تاکید می نماید که بخشنامه های ۵۰۹۰ و ۱۳۰۰ صرفاً برای صورت وضعیت های کارکرد صادر شده اند و در محاسبه تاخیرات مجاز مربوط به صورت وضعیت های تعدیل، کارایی ندارند. البته پیشنهاداتی برای روش محاسبه تاخیرات مجاز مربوط به صورت وضعیت های تعدیل وجود دارد که معتبرترین آن ها به سندیکای پیمانکاران ساختمانی اختصاص دارد ولی هنوز به تایید سازمان برنامه نرسیده است و این موضوع محل اختلافات آتی در پروژه ها خواهد بود.
شاخص تعدیل چیست؟
دستورالعمل شاخص تعدیل آحاد بهای پیمان، یک بخشنامه از نوع گروه اول (لازم الاجرا) است که برای پرداخت تغییرات قیمت و به هنگام سازی مبالغ پرداختی به پیمانکاران پس از ابلاغ سالیانه فهرست بها به کار گرفته می شود. در بخشنامه تعدیل از دو شاخص برای به هنگام سازی قیمت ها استفاده می شود. شاخص مبنای پیمان که مربوط به یک دوره سه ماهه قبل از آخرین روز مهلت پیشنهاد قیمت از سوی پیمانکاران است و شاخص دوره انجام کار که برای هر دوره سه ماهه از سوی سازمان برنامه ابلاغ می شود. درصورتیکه نوسانات قیمت در دوره هایی بیش از حد متعارف باشد، شاخص ها بصورت موقت و بعضاً بصورت ماهیانه ابلاغ می شوند. بکارگیری شاخص های تعدیل براساس بخشنامه تعدیل شامل نکاتی است که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- مبالغ صورت وضعیت، با شاخص های گروهی (فصلی) فهرست بهای واحد پایه مربوطه تعدیل می شود.
- مبلغ تجهیز و برچیدن کارگاه با شاخص کلی تعدیل می شود.
- مبلغ مصالح پایکار هر فهرست پایه با شاخص گروهی فصل های مربوط به مصالح مورد نظر تعدیل می شود. بجز سیمان، شن و ماسه که با شاخص های فصل بتن درجا تعدیل می شوند.
- برای محاسبه تعدیل، شاخص های دوره واقعی انجام کار ملاک هستند و تاریخ تهیه صورت وضعیت یا تاریخ ارسال آن اهمیتی ندارد.
- درصورت عدم ابلاغ شاخص های قطعی تعدیل دوره انجام کار، صورت وضعیت تعدیل بصورت علی الحساب با آخرین شاخص های ابلاغ شده محاسبه و پرداخت می شود.
شاخص تعدیل در قرارداد سرجمع
در قراردادهای سرجمع، مبالغ کارکرد مربوط به هر فعالیت با مشخص بودن فصول و فهرست بهای پایه متناظر آن فعالیت، براساس دستورالعمل نحوه تعدیل آحاد بهای پیمان و متناسب با دوره سه ماهه انجام فعالیت تعدیل می شود. فهرست بهای مرتبط با هر فعالیت در جدول مندرج در دستورالعمل انعقاد پیمان اجرای کارهای ساختمانی بصورت سرجمع، مشخص شده است. در کارهایی که ترکیبی از چند فصل فهرست بهای پایه هستند، فصلی که در زمان تعیین قیمت بیشترین وزن ریالی را داشته باشد، ملاک محاسبه شاخص تعدیل قرار می گیرد. در قراردادهای سرجمع، صورت وضعیت های تعدیل نیز همانند صورت وضعیت های کارکرد مشمول جبران خسارت ناشی از تاخیر تادیه بدهی از سوی کارفرما می شوند.
شاخص تعدیل در پیمان های فاقد تعدیل
در پیمان های فاقد تعدیل که مشمول دستورالعمل نحوه جبران آثار ناشی از افزایش قیمت ارز باشند، برای استفاده از روش (ب): تعیین تعدیل نرخ پیمان ها بر اثر تغییر قیمت ارز، از شاخص های تعدیل ابلاغی سازمان برنامه استفاده می شود، با این تفاوت که درصدی بعنوان تورم فرضی پیش بینی شده در زمان پیشنهاد قیمت از آن کسر می گردد. در خصوص بخشنامه جبران نرخ ارز در پیمان های فاقد تعدیل در مقاله مجزایی به تفصیل صحبت شده است.
شاخص تعدیل و لایحه تاخیرات
براساس دستورالعمل نحوه تعدیل آحاد بهای پیمان، عملیات اجرا شده در دوره تاخیر مجاز، با شاخص های دوره مربوط به انجام کار تعدیل می شود ولی عملیات اجرا شده در دوره تاخیر غیرمجاز، با متوسط شاخص های تعدیل دوره مجاز پیمان تعدیل می شود. درخصوص تعیین تاخیرات مجاز و غیر مجاز و تهیه لایحه تاخیرات و نحوه رسیدگی آن در مقاله مجزایی به تفصیل صحبت خواهد شد. باید توجه داشت که تا پیش از رسیدگی به تاخیرات پروژه، تعدیل بصورت علی الحساب با شاخص های سه ماهه آخرین دوره مجاز پیمان محاسبه می شود.
مجموعه ایمن سازان پای آمادگی دارد جهت تهیه لایحه تاخیرات و تعیین بهترین روش اعمال تاخیر در ابلاغ شاخص تعدیل ۱۴۰۰ نیمه دوم (سه ماهه سوم و چهارم سال ۱۴۰۰) در محاسبه تاخیرات مجاز و غیر مجاز، تهیه و دفاع لایحه تاخیرات با کارفرمایان و پیمانکاران محترم همکاری نماید.
