مدیریت ریسک در پروژه های راه آهن:
در این مقاله به ارائه چک لیستی جهت شناسایی و مدیریت ریسک در پروژه های راه آهن بخصوص در زمان داشتن سبدی از پروژه ها پرداخته شده است. این چک لیست براساس بررسی ریسک های پر اهمیت در ۳۸ پروژه احداث خط آهن در آفریقای جنوبی تهیه شده است. بررسی فرایند مدیریت ریسک در این پروژه ها نشان دهنده ضعف مهندسان در شناسایی ریسک های پروژه می باشد که ایجاد یک چک لیست جامع از ریسک های موجود در این پروژه ها را ضروری می سازد.
برای مدیریت ریسک در پروژه های راه آهن می توان چندین ابزار متداول را پیشنهاد نمود که شامل چک لیست، مصاحبه با خبرگان و طوفان فکری، تحلیل علت و معلولی و درخت خطا، روش های FMEA و HAZOP، ارزیابی های کنترلی و روش های آماری مانند شبیه سازی مونت کارلو می باشد. پیشنهاد استفاده از چک لیست در این مقاله به سبب سهولت استفاده و بی نیازی از داشتن مهارت و تخصص بالا برای استفاده از این ابزار است. البته استفاده از چک لیست، فرایند مدیریت ریسک را به موارد نوشته شده در چک لیست محدود می سازد که این موضوع از نقاط ضعف این روش می باشد.
پیشنهاد میکنیم مقاله “مدیریت ریسک: طوفان فکری” را هم مطالعه بفرمایید.
در رتبه بندی ریسک های تعیین شده در چک لیست مذکور از شبیه سازی مونت کارلو استفاده شده است. شبیه سازی مونت کارلو، یک تکنیک محاسباتی رایانه ای است که تحلیل کمی ریسک ها و تصمیم گیری براساس محاسبات ریاضی را میسر می سازد. در این تکنیک از توابع توزیع احتمال ریسک های مختلف به عنوان داده های ورودی استفاده می شود. خروجی روش مونت کارلو به این صورت است که مثلاً بدلیل ریسک های شناسایی شده، ۸۰ درصد احتمال دارد که پروژه تا تاریخ مشخصی به اتمام برسد. به این صورت بجای ارائه یک خروجی دقیق، یک بازه برای میزان دستیابی به اهداف پروژه تعریف می شود. با استفاده از این روش، برنامه ریزی اجرای پروژه با خطای کمتری مواجه می گردد.
براساس تحلیل ریسک انجام شده به روش مونت کارلو، به منظور مدیریت ریسک در پروژه های راه آهن بصورت پورتفولیو می بایست ۱۰ ریسک زیر در چک لیست کنترلی مورد استفاده در مدیریت ریسک پوشش داده شود:
- تامین ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز پروژه ها.
- تغییرات و دستورکارهای جدید.
- تامین منابع انرژی مورد نیاز.
- تحویل زمین و رفع معارضین.
- مشکلات طراحی و دوباره کاری های ناشی از آن.
- تاخیرات ناشی از اخذ مجوز از سازمان های ذیربط.
- ایجاد راه دسترسی به کارگاه پروژه در طول مسیر.
- تاخیرات زمانی ناشی از طولانی شدن فعالیت های اجرایی.
- آماده سازی بموقع نقشه های طراحی.
- مشکلات زیست محیطی پروژه.