آمار جهانی هزینه پروژه های نفت و گاز:
افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز نسبت به برآورد اولیه بخصوص در پروژه های عظیم، امری رایج و متداول است. گزارش ها نشان می دهد که ۶۴ درصد پروژه های عظیم در حال اجرا در سطح جهانی با افزایش هزینه نسبت به برآورد اولیه مواجه هستند.
با وجود این پیشامدها، تحقیقات محدودی که به طور مشخص چرایی وچگونگی کارکرد هزینه در این پروژه ها را بررسی کند، منتشر شده است. در نتیجه پیشنهادات سازنده در زمینه جلوگیری از افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز بسیار اندک هستند. برای درک بهتر علل افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز، این مقاله به بررسی منتقدانه مطالعات انجام شده می پردازد.
نتایج بدست آمده از تحقیقات نشان می دهد که تعامل پیچیده ای میان مولفه های حاضر در پروژه های عظیم نفتی از جمله افراد، تکنولوژی، مهندسی ساختمان و فرهنگ ملی و محلی وجود دارد که با افزایش هزینه های پروژه مرتبط می باشد.
افزایش یافتن تقاضا برای نفت و گاز از سوی اقتصاد های در حال توسعه مثل چین و هند، نتایجی جز افزایش سرمایه گذاری قابل توجه در پروژه های نفتی در سطح جهانی نداشته است.
گزارشات آژانس بین المللی انرژی یا IEA نشان می دهد، اجرای زیرساخت های جدید نفت و گاز جهانی به ارزش ۲۰ تریلیون دلار در بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۳۵ برنامه ریزی شده است. در سال های اخیر تعداد زیادی پروژه عظیم نفتی با داشتن بودجه ای بیش از یک میلیارد دلار (به استثنای هزینه های توسعه انجام شده در گذشته برای تصویب پروژه) در سراسر جهان تعریف شده اند. افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز حتی در چنین پروژه های حساسی نیز به وفور به چشم می خورد. گزارش ها نشان می دهد، بیش از ۴۰ درصد از پروژه های فراساحلی با ارزش بیش از ۱ میلیارد دلار با ۱۰% هزینه اضافی نسبت به برآورد اولیه به اتمام می رسند.
برای مثال پروژه گاز طبیعی مایع chevron’s gorgon یا LNG در استرالیا که در سال ۲۰۰۹ به ارزش ۳۱ میلیارد دلار برنامه ریزی شده بود، در هنگام ارزیابی مجدد در سال ۲۰۱۲ با ۴۰درصد افزایش هزینه روبرو شده و به ۴۴ میلیارد دلار رسید. همچنین برآورد می شود که این رقم میتواند تا اتمام پروژه به راحتی تا ۶۲ میلیارد دلار برسد.
دلایل و نتایج افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز:
با افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز، علاوه بر کاهش بازده سرمایه گذاری و خدشه دار کردن اعتبار سازمانی نهاد های درگیر در پروژه ها، می تواند بر ارزش سهام تجاری شرکت های بسیار بزرگ حاضر در چنین پروژه هایی اثرگذار باشد. برای مثال در پروژه پیش گفته، پس از اعلام میزان افزایش هزینه های پروژه، قیمت سهام شرکت سرمایه گذار به شدت کاهش یافته و بیش از ۱ میلیارد دلار از ارزش شرکت از بین رفت. عدم رسیدگی و پیگیری افزایش هزینه ها نسبت به برآورد اولیه ممکن است پروژه های آینده و زمینه های سرمایه گذاری مرتبط را به خطر بیاندازد.
موارد ذیل به عنوان عمده دلایل بروز چنین مشکلاتی در پروژه های عظیم نفتی معرفی شده اند:
- بروز درگیری و چالش در روابط میان طرفین قرارداد.
- مدیریت ضعیف پروژه ها و تمایل به پذیرش ریسک های بیشتر.
- زمان بندی بیش از حد خوشبینانه.
- برآورد مالی بیش از حد خوشبینانه.
- کمبود نیروی انسانی متخصص.
- نوسانات قانونی و سیاسی.
- زیرساخت های ناکافی.
- مسائل دیپلماتیک و امنیتی.
- عدم تامین مالی به موقع از سوی سرمایه گذاران.
- بروز مشکلات اجتماعی در منطقه.
متاسفانه بسیاری از مطالب در دسترس درخصوص افزایش هزینه پروژه های نفت و گاز، گزارش هایی هستند که توسط شرکت های مشاوره تهیه شده اند و بیان میزان هزینه های پروژه در بعضی موارد منجر به ارائه ارقامی غیر معقول و بزرگ شده است.
