بتن با سنگدانه بازیافتی:

مطالبی که به آن خواهیم پرداخت پنهان سازی سر فصل ها

ضایعات بتنی یکی از مصالح اصلی تولید شده از تخریب ساختمان ها می باشد که قابلیت بازیافت و مصرف مجدد در تولید بتن را دارد. همچنین در زمان ساخت قطعات پیش ساخته بتنی، قطعاتی که مشخصات فنی لازم را نداشته باشند می توانند پس از خورد شدن، مجدداً بعنوان مصالح تولید بتن بکار گرفته شوند. استفاده از این مصالح از دهه ۷۰ میلادی مورد توجه قرار گرفته است. از دهه ۸۰ میلادی اولین بتن های سازه ای با استفاده از این ضایعات بجای بخشی از سنگدانه، ساخته شد. اما تنها در دهه اخیر، استفاده از این نوع ضایعات ساختمانی بعنوان مصالح تولید بتن، توجیه اقتصادی پیدا کرده است.

آنچه در بازیافت و بکارگیری این نوع مصالح اهمیت دارد، مشخصات فنی بتن با مصالح بازیافتی می باشد که باید از نظر آیین نامه ای مورد پذیرش قرار گیرد. برای مثال، استفاده از این نوع مصالح برای تولید بتن سازه ای پیش تنیده بر طبق آیین نامه های ساختمانی آلمان و اسپانیا ممنوع می باشد. همچنین آیین نامه ساختمانی سوییس، تولید بتن پیش تنیده با این نوع سنگدانه را بسیار محدود نموده است.

مشخصات فنی بتن بازیافتی:

با توجه به میزان قدمت استفاده از بتن در ساختمان سازی در کشور ایران، بزودی شاهد تولید حجم انبوهی از ضایعات بتنی ناشی از تخریب ساختمان ها خواهیم بود. از این نظر می بایست بررسی مشخصات فنی بتن با مصالح بازیافتی و تدوین آیین نامه های سازه ای برای مصرف بتن بازیافتی در کشور مورد توجه قرار گیرد. در ادامه به بیان برخی مشخصات فنی بتن با مصالح بازیافتی که براساس آزمایشات متعدد بدست آمده است می پردازیم:

مقاومت فشاری بتن: آزمایشات نشان می دهد که جایگزینی سنگدانه های طبیعی با سنگدانه های بازیافتی سبب کاهش مقاومت فشاری بتن می شود. میزان کاهش مقاومت فشاری بتن با توجه به میزان مصرف سنگدانه بازیافتی و دقتی که در تهیه طرح اختلاط و تولید بتن وجود دارد، متغیر خواهد بود.
مدول الاستیسیته بتن: با جایگزینی ۳۰ درصد از سنگدانه ها در بتن، تقریباً ۱۵ درصد از مدول الاستیسیته بتن کاسته می شود. میزان تغییر مدول الاستیسته بتن در اثر استفاده از بتن بازیافتی، حساسیت زیادی به درصد سیمان مصرفی در بتن بازیافت شده دارد.
خزش بتن: با جایگزینی ۲۰ درصد از سنگدانه ها در بتن، ۲۵% به میزان خزش بتن افزوده می شود. اگر سهم سنگدانه بازیافتی در بتن به ۵۰ درصد برسد، تقریباً ۲۹ درصد به میزان خزش بتن افزوده می شود. در صورت استفاده از سنگدانه بازیافتی بعنوان کل سنگدانه مصرفی بتن، خزش بتن ۳۲ درصد بیشتر از زمانی است که بتن با سنگدانه طبیعی ساخته شود.
جمع شدگی بتن: با جایگزینی ۵۰ درصد از سنگدانه ها در بتن، ۲۰ درصد به میزان جمع شدگی بتن اضافه می شود. جمع شدگی بتنی که تمام سنگدانه آن از مواد بازیافتی بوده، در آزمایش ۱۸۰ روزه تقریباً ۷۰ درصد بیش از جمع شدگی بتن ساخته شده با سنگدانه طبیعی بوده است.

با توجه به نتایج آزمایشات در خصوص مشخصات فنی بتن با مصالح بازیافتی بنظر می رسد باید در استفاده از سنگدانه های بازیافتی برای تولید بتن سازه ای، آزمایشات و بررسی های کافی به انجام برسد تا از بروز حوادث ناشی از کیفیت پایین بتن جلوگیری شود.