اهمیت مدیریت یکپارچگی در پروژه:
عملکرد یک پروژهی ساخت و ساز به ابعاد مختلفی از مدیریت پروژه بستگی دارد. در میان این ابعاد، مدیریت یکپارچگی (Integration Management) در پروژه های ساخت و ساز از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا مدیریت موثر پروژه با یکپارچه نمودن فرآیندها و افراد در یک پروژه ی ساختمانی آغاز می شود. یکپارچگی پروژه، هماهنگی مناسب بین فعالیت ها را تضمین می کند. به سبب تاثیری که مدیریت یکپارچگی بر روی موفقیت پروژه می گذارد، این مفهوم باید به طور کامل توسط مدیر پروژه درک شود تا بتواند از جنبه های مثبت فعالیت های هماهنگ شده، بیشترین منفعت را کسب کند.
راهنمای پیکره ی دانش مدیریت پروژه (PMBOK)، ده حوزه ی دانش ضروری برای مدیریت پروژه و چهار حوزه علاوه بر آن را برای پروژه های ساخت و ساز معرفی کرده است. در میان این حوزه ها مدیریت یکپارچگی پروژه، به عنوان اولین حوزه بیان شده است که شامل ترکیب، یکسان سازی و هماهنگی فرآیندهای مدیریت پروژه می باشد.
اگر مدیریت یکپارچگی و مدیریت پروژه را دو فاکتور در نظر بگیریم، ۱۷ مولفه از این دو فاکتور مشتق می شوند که از مطالعات گذشته به دست آمده اند. در این پژوهش با کمک مهندسان و مدیران پروژه خبره، برخی از این مولفه ها جهت دستیابی به بهترین عوامل، ترکیب یا حذف شده اند و در نهایت ۱۱ مولفه گردآوری شدند که در جدول زیر قابل مشاهده است:
مدیریت یکپارچگی |
عملکرد مدیریت پروژه |
· تدوین منشور پروژه |
· زمان |
· یکپارچه شدن دانش |
· هزینه |
· یکپارچه شدن فرآیند |
· کیفیت |
· یکپارچه شدن افراد |
· ایمنی |
· یکپارچگی زنجیره تامین |
· رضایت مشتری |
· یکپارچگی تغییرات |
مولفه های مدیریت یکپارچگی:
تدوین منشور پروژه:
منشور پروژه یک سند است که به طور رسمی مجوز آغاز پروژه را صادر نموده و اختیارات مدیر پروژه را تعیین می کند. علاوه بر این منشور پروژه، به مدیر پروژه اجازه ی تخصیص منابع به فعالیت های پروژه را نیز می دهد.
یکپارچه شدن دانش:
یکپارچه شدن دانش به تبادل دانش بین تمام ذی نفعان، طرفین پروژه و اشتراک دانش قبلی و جاری و ورود تمام داده ها به سیستم انتقال دانش، اشاره دارد. این مولفه به همراه ایده پردازی در مدیریت پورتفولیو به عنوان عناصر اصلی موفقیت پایدار شناخته شده اند.
یکپارچه شدن فرآیند:
این مولفه به توالی سازمان دهی تمام فعالیت ها با روشی مناسب و روابط منطقی در میان فرآیندها اشاره دارد.
یکپارچه شدن افراد:
یکپارچه شدن افراد به هماهنگی و یکپارچگی افراد در فرآیندهای جاری پروژه اشاره دارد.
یکپارچگی زنجیره تامین:
این مولفه اشاره به یکپارچگی مشتری و تامین کننده در کل فرآیند زنجیره تامین و اشتراک دانش میان مشتریان، تامین کنندگان و تیم پروژه، دارد.
یکپارچگی تغییرات:
این مولفه بیانگر بازنگری و ارزیابی تمامی درخواست های تغییر در پروژه، اعمال تغییرات، به روزرسانی برنامه مدیریت و اسناد پروژه و یکپارچگی تمام تغییرات در دستاوردهای پروژه می باشد. پژوهش های گذشته نشان می دهند که “مدیریت تغییر”، توانایی یک سازمان در جهت رسیدگی به تغییرات مطابق با نیازهای مشتری است. بنابراین، به دلیل بحرانی بودن یکپارچگی تغییرات و نتایج آن در دستاوردهای پروژه ، تاکید زیادی بر روی مدیریت یکپارچگی پروژه وجود دارد.
پیشنهاد می کنیم برای درک بهتر میزان اثرگذاری یکپارچگی تغییرات در پروژه، مقاله “اثرات دستورکار و قیمت جدید در پروژه ها” را مطالعه فرمایید.
مولفه های عملکرد مدیریت پروژه:
در این مقاله، مولفه های عملکرد مدیریت پروژه به کمک پژوهش های گذشته به دست آمده است که شامل تکمیل به موقع، تکمیل پروژه منطبق بر بودجه، تجمیع معیارهای با کیفیت، تکمیل ایمن کار و رضایت مشتری می باشد.
بعد از گردآوری مولفه ها به کمک پرسشنامه از ۱۲۱ مهندس خبره و مدیر پروژه در خواست شد تا شیوه های مدیریتی خود را بر اساس این مولفه ها و منطبق بر طیف لیکرت ارزیابی نمایند. سپس پژوهشگران به کمک “مدل یابی معادله ساختاری”(Structural equation modeling) که یک تکنیک تحلیل چند متغیره از خانواده رگرسیون چند متغیره است، ارتباط این مولفه ها با یکدیگر را تجزیه و تحلیل نمودند. نتایج این تحلیل نشان می دهد که تعاملی قوی بین عملکرد پروژه و یکپارچگی مدیریت آن وجود دارد.
اولین مولفه ی مدیریت یکپارچگی، “منشور پروژه” بود که سندی است که آغاز یک پروژه را تصویب می کند. به همین دلیل، تصویب به موقع پروژه برای موفقیت آن، بحرانی و ضروری است. هم چنین از آن جا که منشور پروژه اختیارات مدیر پروژه را تعیین می کند، وجود یک منشور پروژه ی منسجم احتمال موفقیت پروژه را افزایش می دهد.
مولفه ی دیگر “یکپارچگی دانش” است که اهمیت تبادل دانش بین ذی نفعان پروژه و طرفین قرارداد در یک پروژه را نشان می دهد. در این مقاله ثابت شده است که سازمان هایی که در اشتراک دانش موفق عمل می کنند، پتانسیل اجرای موفق پروژه را نیز دارند.
“یکپارچگی فرآیند”، مولفه ی دیگری است که بیان می کند هر چه فعالیت های یک سازمان به طور موثرتری هماهنگ و یکپارچه انجام شوند، با احتمال زیادی، این سازمان عملکرد بهتری در پروژه های خود خواهد داشت.
“یکپارچگی کارکنان” نیز نقش مهمی در موفقیت پروژه ایفا می کند. بنابراین همکاری و هماهنگی میان افراد بر روی فعالیت های پروژه تاثیر می گذارد. مطالعات گذشته نشان داده اند که یکپارچگی، اثربخشی کار تیمی را افزایش می دهد.
از سوی دیگر “یکپارچگی زنجیره ی تامین” به خصوص در پروژه های ساخت و ساز، به عنوان عاملی مهم و حیاتی در اجرای موفقیت آمیز پروژه ها محسوب می شود. هم چنین این مولفه در این مقاله به عنوان عنصر اصلی مدیریت یکپارچگی تعیین شده است.
مولفه ی آخر “یکپارچگی تغییرات” است. تغییرات با خود عدم قطعیت به همراه دارند و به همین علت رسیدگی به موقع به این تغییرات برای موفقیت یک پروژه الزامی است.
به طور خلاصه و به عنوان جمع بندی، “عملکرد مدیریت پروژه” و ” مدیریت یکپارچگی” ارتباطی قدرتمندی با یکدیگر دارند و مدیران باید برای موفقیت در پروژه، قادر به هماهنگی موثر بین افراد و فرآیندهای پروژه باشند.