مدیریت پسماند در پروژه های ساختمانی:

مطالبی که به آن خواهیم پرداخت پنهان سازی سر فصل ها

مدیریت پسماند در پروژه های ساختمانی به فرایندی اتلاق می گردد که در آن تلاش می شود در زنجیره تامین مصالح ساختمان، پرت مصالح تاحد ممکن کاهش یافته و ضایعات مصالح بازیافت شود و مجدداً مورد استفاده قرار گیرد. این فرایند می تواند سبب کاهش هزینه های کارفرما و پیمانکار در بخش تدارکات پروژه گردد. این کاهش هزینه به سبب عدم نیاز به خرید مصالح جایگزین برای مصالح پرت شده و کاهش دوباره کاری ها رخ می دهد. از سوی دیگر، تولید ضایعات ساختمانی کمتر، هزینه های حمل و تخلیه نخاله های ساختمانی در دپوهای پسماند را کاهش می دهد. همچنین با انجام مدیریت پسماند، احتمال توقف پروژه به دلیل نداشتن مصالح لازم و نیاز به سفارش و تامین مصالح جدید کاهش خواهد یافت.

با انجام مدیریت پسماند، تلاش خواهد شد با بهبود کیفیت مصالح تامین شده و استفاده از کارگران ماهر ساختمانی از میزان اتلاف مصالح کاسته شود. این امر هم موجب افزایش کیفیت اجرای پروژه می شود و هم رضایت بیشتر کارفرما را در پی خواهد داشت.

اما سوال اینجاست که انجام فرایند مدیریت پسماند در پروژه های ساختمانی باید براساس چه مولفه هایی صورت پذیرد؟ با توجه به ماهیت یکتای هر پروژه ساختمانی، آیا اهمیت انجام مدیریت پسماند و روند آن برای پروژه های مختلف، متفاوت خواهد بود؟ برای پاسخ به این سوال می بایست پروژه ها را از ابعاد مختلف دسته بندی نمود. به این منظور می توان پروژه ها را از نظر اندازه در چهار دسته کمتر از ۵ میلیون دلار، ۵ تا ۱۵ میلیون دلار، ۱۵ تا ۵۰ میلیون دلار و بیش از ۵۰ میلیون دلار قرار داد. همچنین پروژه ها از نظر ماهیت در چهار دسته مسکونی، تجاری، زیربنایی و صنعتی تعریف می شوند. انواع کارهای ساختمانی را نیز می توان در قالب پروژه های تخریب، بازسازی و ساخت تعریف نمود.

این پژوهش براساس بررسی دو نوع سیستم سازه ای شامل سازه های های بتنی و سازه های فولادی به انجام رسیده است. استحصال، تفکیک و بازیافت مصالح فولادی بسیار ساده بوده و ضایعات این مصالح ارزش قابل توجهی دارند. در مقابل بازیافت مصالح بتنی نیازمند زیرساخت های پرهزینه ای بوده و مصالح حاصل از بازیافت بتن، مصارف بسیار محدودی دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص محدودیت های مصالح بتنی برای بازیافت و استفاده مجدد پیشنهاد می شود مقاله “مشخصات فنی بتن با مصالح بازیافتی” را مطالعه فرمایید.

براساس پژوهش بعمل آمده می توان گفت صرف نظر از ماهیت پروژه (مسکونی، تجاری، زیربنایی و صنعتی)، مدیریت پسماند در پروژه های ساختمانی می تواند منافع قابل توجهی برای پروژه ایجاد نماید. البته این منافع در پروژه های بزرگتر (به ارزش بیش از ۵۰ میلیون دلار) به مراتب بیشتر خواهد بود. در پروژه های کوچک، بخصوص پروژه هایی که زمان اجرای آن ها نسبتاً کوتاه باشد، انجام مدیریت پسماند چندان کارآمد نخواهد بود. از سوی دیگر با توجه به اینکه بیش از نیمی از پروژه های ساختمانی، نیازمند تخریب ساختمان های فرسوده هستند، مدیریت پسماند در فاز تخریب پروژه از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد.

براساس مصاحبه هایی که با پیمانکاران، مدیران پروژه و ناظران کارگاهی به انجام رسیده است، حدود ۹۰ درصد مهندسان با توجه به سهولت اجرای مدیریت پسماند در سازه های فلزی و ارزش افزوده حاصل از آن، ساختمان های فلزی را برای انجام این فرایند نسبت به ساختمان های بتنی ترجیح می دهند.