اثرات طراحی بر موفقیت پروژه:
طراحی مهندسی نقش مهمی در موفقیت پروژه های عمرانی دارد. فرایند طراحی بر عملکرد فعالیت ها در مراحل بعدی و راندمان کلی پروژه تأثیر می گذارد. کیفیت طرح ها تأثیر مستقیمی بر موفقیت پروژه دارد. شکست پروژه هنگامی رخ می دهد که مسائل فنی در طی مراحل طراحی توسط مدیریت نادیده گرفته شود. با این حال، تاکنون درخصوص فرآیندهای مدیریت طراحی و نقش طراحی در موفقیت پروژه های عمرانی به میزان کافی تاکید نشده است.
گزارش وضعیت دولت هند نشان می دهد که از ۹۵۱ پروژه دولتی ، ۳۰۹ پروژه گزارش شده بیش از ۵۵٪ هزینه ای بیش از برآورد اولیه دارند. از نظر زمان نیز، ۴۷۴ مورد از کل پروژه های بررسی شده تاخیرهای بین ۲ تا ۱۹۲ ماه را تجربه کرده اند. دلایل ذکر شده برای افزایش زمان و هزینه شامل عوامل مرتبط با طراحی مانند: تأخیر در نهایی شدن و ابلاغ نقشه ها، تغییر در محدوده پروژه، شگفتی های زمین شناسی و دست کم گرفتن هزینه ها در برآورد اولیه پروژه است.
تحقیقات نشان داده اند که تأخیرها، افزایش بیش از حد هزینه و مشکلات کیفیت در پروژه های ساختمانی در بسیاری از موارد به نقش طراحی در موفقیت پروژه های عمرانی روش های مدیریت طراحی ضعیف مربوط می شود.
طراحی در پروژه های دولتی در هند بصورت داخلی انجام می شود ، اما جهانی سازی باعث سرمایه گذاری سنگین در زیرساخت ها شده است که منجر به کمبود مهندس در بسیاری از ادارات دولتی شده است. یک مطالعه بانک جهانی مشخص کرده است که کمبود نیروی انسانی ماهر مانع اصلی رشد اقتصادی هند است. کمبود مهندسین داخلی به معنای برون سپاری طراحی در پروژه های دولتی و در نهایت رشد چشمگیر سازمان های مشاوره کوچک است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کارهایی که توسط مشاوران نسبتاً بی تجربه انجام شده، نگرانی هایی در مورد نقش طراحی در موفقیت پروژه های عمرانی و کیفیت طراحی ارائه شده ایجاد کرده است.
بررسی های انجام شده در مورد عوامل مؤثر بر غلبه زمان در پروژه های عمرانی در اردن، نشان داده است که صلاحیت پایین مشاوران، مهندسان و کارمندان کارفرما در پروژه های عمرانی به عنوان مهم ترین عامل شناخته شده است. علاوه بر این، طراحی ضعیف، درک ضعیف از نیازهای کارفرما و ذینفعان، تحقیقات نامناسب درخصوص وضعیت سایت و استفاده نادرست از پارامترهای طراحی، برخی از عواملی هستن که سبب بروز تغییر در چندین نسخه تجدید نظر و اصلاح نقشه ها هستند. لازم است طراحان یک لیست جامع از این عوامل داشته باشند که می تواند در نتایج پروژه تأثیر بگذارد ، و بنابراین تلاش های خود را در مدیریت طراحی در اولویت قرار دهد.
مهمترین عوامل حاضر در فاز طراحی:
بررسی ناكافی سایت و تغییرات طراحی، باعث افزایش بیش از حد هزینه در پروژه های ساختمانی می شود. بدیهی است که شیوه های طراحی بهتر می توانند نتایج پروژه را تحت تأثیر قرار دهند. بررسی و بازبینی مناسب طراحی های انجام شده، خطاها، حذف ها و ابهامات را کاهش می دهد. این بررسی ها می تواند در سازمان ها به صورت بررسی های فردی یا به عنوان یک بازبینی گروهی صورت پذیرد.
این بررسی ها اغلب توسط مشاوران دیگری که روی یک پروژه کار می کنند انجام می شود. به عنوان مثال، در بسیاری از پروژه ها نقشه های معماری و سازه ای و مکانیک توسط مشاور نظارت برای هرگونه تداخل مورد بررسی قرار می گیرد.
به این منظور، اخیراً استفاده از مفهوم و نرم افزارهای مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) در جهان متداول شده که در کشور ایران نیز آغاز گردیده است. پیشنهاد می شود برای آشنایی بیشتر با مدلسازی اطلاعات ساختمان، مقالات مرتبط با آن را مشاهده فرمایید.
در کشور هند برای سنجش عملکرد طراحی ابزارهایی وجود دارند. شاخص کیفیت طراحی (DQI) که در سال ۲۰۰۲ راه اندازی شد، کیفیت طراحی ساختمان های جدید و نوسازی ساختمان های موجود را ارزیابی می کند. در حالی که شاخص کیفیت مسکن، کیفیت محصول نهایی را اندازه گیری می کند. این ابزارها بیشتر بر ساخت و ساز یا محصول نهایی تمرکز دارند تا فرآیندهای توسعه طراحی و از این رو نیاز به تدابیر خاصی برای توجه به نقش طراحی در موفقیت پروژه های عمرانی و فرآیند توسعه طراحی وجود دارد. توصیه می شود برای شناسایی عوامل مهم در طراحی، از روش طوفان فکری استفاده گردد.
برای شناسایی عوامل مرحله توسعه طراحی در سازمان راه و ساختمان ایالت گجرات هندوستان، در جلسه طوفان فکری تعداد ۱۰ مهندس (دارای تجربه تا ۳۰ سال) شرکت داشتند. آنها توانستند ۲۴ عامل مهم در مرحله طراحی را شناسایی کنند. برای کنترل عوامل شناسایی شده، دومین جلسه طوفان فکری با حضور ۱۲ معمار و مهندس یک شرکت املاک و مستغلات چند ملیتی که در پروژه های مسکن و هتلداری شرکت داشتند، انجام شد. ۱۱ عامل دیگر که ممکن است عملکرد پروژه را تحت تأثیر قرار دهند، شناسایی شدند و مجموع این عوامل را به ۳۵ عامل رساند.
برای آشنایی بیشتر با طوفان فکری می توانید به مقاله تخصصی که در این زمینه تهیه شده است مراجعه فرمایید.
۱۰ عامل اصلی مرتبط با نقش طراحی در موفقیت پروژه های عمرانی به ترتیب اولویت شرح ذیل معرفی شده است:
- اشتباهات طراحی در سازه.
- دقت آزمایشات مکانیک خاک.
- عدم کنترل نقشه های طراحی شده.
- دقت نقشه های توپوگرافی.
- اشتباهات در طراحی معماری.
- عدم توجه به اهداف پروژه در فاز طراحی.
- عدم بازدید سایت توسط طراح.
- عدم هماهنگی بخش های مختلف طراحی.
- عدم توجه طراح به قوانین محلی.
- عدم اختصاص زمان کافی برای فاز طراحی.
