سوالی درخصوص محوطه سازی
ممکن است در پروژه های محوطه سازی با این سوال مواجه شده باشید که آیا باید از فهرست بهای راه و باند استفاده کنید یا فهرست بهای ابنیه؟ در این مقاله به پاسخ به این پرسش می پردازیم.
آیین نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران
براساس بخشنامه شماره ۴۰۴۲۴۵ مورخ ۱۳۹۹/۰۷/۲۹ با موضوع تغییر در حوزه تعریف رشته های ماده ۶ و اصلاح جداول آیین نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران:
رشته ساختمان و ابنیه “دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به ساخت ساختمان ها و ابنیه عمومی اعم از چوبی، آجری، سنگی، بتنی و فلزی، سازه های ساختمانی، محوطه های کوچک (محوطه هایی که کمتر از ۵۰۰۰ متر مربع مساحت دارند، محوطه های مدارس و بیمارستان در این حیطه قرار دارند)، دیوارکشی، اجرای پیاده روها، جدول گذاری، احداث کانیوو و نظایر آن” می باشد.
درحالیکه رشته راه و ترابری “دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به چهار دسته اصلی زیرساخت های حمل و نقل جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی، شامل جاده و خیابان و ابنیه فنی، خطوط ریلی، هوایی و زمینی، باند فرودگاه، اسکله سازی و بندرسازی، محوطه های بزرگ (محوطه هایی که بیشتر از ۵۰۰۰ متر مربع مساحت دارند)، سیستم های منوریل، عملیات ایمن سازی حمل و نقل و نظایر آن” می باشد.
دستورالعمل کاربرد فهرست بهای ابنیه
براساس بند ۳ دستورالعمل کاربرد فهرست بهای ابنیه:
“قیمت ردیف های فصل عملیات خاکی با ماشین، به منظور استفاده برای عملیات محوطه سازی ساختمان هایی تهیه شده است که محدودیت شعاع عمل ماشین آلات یا محدودیت حجم کار، مانع از دسترسی به راندمان اسمی آن ها شود. از این رو، در محوطه سازی هایی که شرایط یاد شده را ندارند، مانند آماده سازی ها، برآورد هزینه عملیات مربوط به این فصل، باید براساس فصل عملیات خاکی با ماشین فهرست بهای واحد پایه رشته راه، راه آهن و باند فرودگاه تهیه شود.”
راندمان اسمی ماشین آلات مورد استفاده در محوطه سازی از نشریه شماره ۴۴۶ با موضوع معرفی ماشین آلات عمرانی قابل استخراج می باشد که نمونه آن در تصویر ذیل نشان داده شده است.
اهمیت انتخاب فهرست بهای محوطه سازی
علت اهمیت انتخاب درست فهرست بهای محوطه سازی به سبب اختلاف بهای واحد کارهای مشابه در فهرست بهای ابنیه و فهرست بهای راه و باند می باشد. برای مثال، بهای واحد پخش، آب پاشی، تسطیح، پروفیله کردن، رگلاژ و کوبیدن هر متر مکعب خاک با تراکم ۱۰۰ درصد در فهرست بهای ابنیه سال ۱۴۰۰ معادل ۱۰۸۰۰۰ ریال و در فهرست بهای راه و باند سال ۱۴۰۰ معادل ۸۷۰۰۰ ریال می باشد. بدیهی است که در پروژه های محوطه سازی ابنیه به دلیل محدودیت شعاع عمل ماشین آلات یا محدودیت حجم کار، راندمان کار ماشین آلات نسبت به پروژه های راهسازی کمتر بوده و بهای واحد فعالیت ها بیشتر می باشد. نحوه اعمال این موضوع در بهای واحد فهرست بها نیز قبلا در مقاله ضریب عامل در آنالیز فهرست بها تشریح گردیده است.
از سوی دیگر، فهرست بهای ابنیه با فرض محدودیت فضای کار، شامل ردیف هایی علاوه بر فهرست بهای راه و باند می باشد که از آن جمله می توان به اضافه بهای گودبرداری اشاره نمود که با فرض نیاز به ایجاد رمپ (شیب راهه) و صعوبت انتقال مواد حاصل از کندن به خارج گود درنظر گرفته شده است که معمولا در محوطه سازی پروژه های ابنیه رخ می دهد.
