برآورد هزینه های تجهیز کارگاه:
به منظور اجراي يك پروژه عمراني بر حسب كوچكي و يا بزرگي احجام كار، كارگاهي در كنار پروژه احداث و محل نگهداري ماشينآلات، مصالح، تجهيزات و محل زندگی كاركنان و كارگران در طول اجراي پروژه می باشد که پس از اتمام پروژه، برچيده ميشود. در این راستا، مهندسین مشاور قبل از انجام مناقصه، هزينههايی را به عنوان تجهيز و برچيدن كارگاه با توجه به دستورالعمل مندرج در فهرست بها منظور می نماید. برآورد هزینه پروژه از حاصل جمع بهای انجام کارها و برآورد هزینه های تجهیز کارگاه حاصل می شود.
در تهیه برآورد هزینه اجرای کار بر اساس فهارس بهای سازمان برنامه و بودجه، بایستی هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه بر اساس پیوست شماره ۳ فهرست بها محاسبه و در برآورد کل لحاظ شود.
در این پیوست جهت تهیه برآورد هزينه هاى تجهيز كارگاه ردیفهایی به صورت مقطوع و البته بدون مبلغ واحد پیشبینی شده است که لازم است تهیه کننده برآورد با استفاده از این ردیفها و با استخراج مبلغ واحد مناسب، نسبت به تهیه برآورد هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه اقدام نماید. البته در تهیه این برآورد نکات مهمی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود:
جمع مبالغ مقطوع هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه، بدون احتساب هزینههای مربوط به ردیفهای ۴۲۰۳۰۱ تا ۴۲۰۳۰۳ و ۴۲۱۰۰۱ تا ۴۲۱۱۰۴ فهرست تجهیز و برچیدن کارگاه نباید از میزان تعیین شده در بندهای ذیل بیشتر شود. در صورتیکه در موارد استثنایی، این هزینه از حد تعیین شده بیشتر باشد، هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه، باید قبل از انجام مناقصه یا ترک مناقصه، به تصویب شورای عالی فنی برسد.
کارهای مربوط به فهرستهای پایه رشته ابنیه، تاسیسات مکانیکی، تاسیسات برقی، راه، راهآهن و باند فرودگاه، راهداری، آبرسانی روستائی، آبخیزداری و منابع طبیعی، خطوط انتقال آب، شبکه توزیع آب و شبکه جمعآوری فاضلاب به میزان ۴ درصد مبلغ برآورد هزینه اجرای کار بدون هزینههای تجهیز و برچیدن کارگاه.
لازم به ذکر است که مبلغ برآورد هزینه اجرای کار، شامل جمع مبلغ ردیفهای برآورد با اعمال ضرایب مربوطه است.
الف- اگر برآورد اوليه هر پروژه عمراني بيش از ۲۵۰۰ ميليون ريال باشد بايد هزينه مذكور برابر دستورالعمل مربوط برآورد شود. پرداخت تجهيز و برچيدن كارگاه به عنوان ضريب (۱,۰۴ يا ۱,۰۶) با توجه به بخشنامه ۷۱۴۰ – ۳/۱۲/۱۳۷۷ جلد ۹ بدون برآورد ممنوع است. (بند ۳-۲-۱-۵)
ب-اگر برآورد اوليه كمتر از ۲۵۰۰ميلیون ريال باشد نيازي به برآورد ندارد، به صورت مقطوع و با رعايت سقف ۱,۰۴ و يا ۱,۰۶ برحسب مورد پيشبيني ميشود (رديف ۲-۱۸ دستورالعمل تجهيز و برچيدن كارگاه پيوست فهارس بهاموارد استثنا قيد شده است.
ج-در هرصورت جمع برآورد تجهيز و برچيدن كارگاه در فهارس بهاابنيه، تأسيسات برقي، تاسيسات مكانيكي، شبكه توزيع آب و جمعآوري فاضلاب از ۴درصد و براي ساير فهارس بهااز ۶درصد برآورد اوليه نبايد تجاوز نمايد در غير اين صورت بايد به تصويب شوراي فني برسد. (رديفهاي ۲-۱۷-۱، ۲-۱۷-۲ و ۲-۱۷ دستورالعمل تجهيز و برچيدن كارگاه پيوست فهارس بها)
در مقاله روش های مختلف برآورد هزینه در پروژه، تکنیک های برآورد هزینه و اشکالات و خطاهای متداول را بررسی نموده ایم. پیشنهاد میکنیم مطالعه نمایید.
نحوه پرداخت هزینه های تجهیز کارگاه:
از فهرست بهای سال ۱۳۹۲ به بعد هزینه هریک از ردیفهای تجهیز و برچیدن کارگاه، به تناسب پیشرفت عملیات مربوط به همان ردیف، محاسبه شده و در صورت وضعیتها درج میشود. پرداخت هزینه های تجهیز و برچیدن کارگاه به روش های دیگر می تواند در شرایط خصوص پیمان درج شده و ملاک عمل قرار گیرد.
در فهرست بهای سال ۱۳۸۸ در خصوص نحوه پرداخت هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه در پیمانهائی که برآورد هزینه اجرای آنها کمتر از ۲۵۰ میلیون تومان بوده است، روش ۴۵%، ۴۵%، ۱۰% پیشبینی شده بود. به این ترتیب که ۴۵% از مبلغ مقطوع تجهیز و برچیدن پس از اجرای بخشی از تجهیز کارگاه که انجام آن برای شروع عملیات پیمان لازم است به پیمانکار پرداخت میشود، ۴۵% به تناسب پیشرفت عملیات موضوع پیمان و ۱۰% مابقی پس از برچیدن کارگاه به پیمانکار پرداخت خواهد شد.
هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه، پس از احتساب تخفیف یا اضافه پیشنهادی پیمانکار، در صورت وضعیتها منظور میشود. ساختمانها و تاسیسات مربوط به تجهیز کارگاه که در زمینهای تحویلی کارفرما ساخته شده است، متعلق به پیمانکار است و کارفرما فقط در صورت پرداخت بهای مصالح بازیافتی آنها بر اساس نرخ متعارف روز، میتواند آنها را به تصرف خود درآورد.
پرداخت تعدیل به هزینه های تجهیز کارگاه
قیمتهای فهرست بها به دلیل تورم و نوسانات قیمت، نیاز به اصلاح دارند. این اصلاحات در قالب فهرست بهای سال جدید ارائه میشود. به دنبال این نوسانات، پروژههای عمرانی نیز باید با آخرین فهرست بهای منتشر شده اجرا شوند. بعضاً اجرای برخی از پروژه ها به دلیل حجم زیاد کارها یا کمبود بودجه، چنیدن سال طول میکشد. بدیهی است برای چنین پروژه هایی، قیمت های قرارداد (که براساس فهرست بها است) بعد از مدتی کاملاً غیرواقعی شده و در نهایت اجرای پروژه را دچار مشکلات زیادی میکند.
در این موارد و در صورت بروز تاخیرات مجاز در پروژه، اصلاحیه قیمت ها با راهکاری به نام تعدیل قیمت ها انجام میشود. ضریب تعدیل برای عمومیت بخشیدن به قیمتهای فهرست بها در گذر زمان، در نظر گرفته میشود. دستورالعمل تعدیل قیمت کارهای ساختمانی طی بخشنامه شماره ۱۷۳۰۷۳ و برای تعدیل صنعت نفت طی بخشنامه شماره ۳۸۷۱۰۳ ابلاغ شده است. برای اعمال تعدیل بر قیمتها، هر سه ماهه از طرف سازمان مدیریت و برنامه ریزی، شاخص های تعدیل منتشر میشود.
شاخص عددی است که متوسط تغییرات قیمتهای هر دوره نسبت به دوره پایه را نشان میدهد. شاخصها منتشره بر دو نوع رشتهای و فصلی هستند. این شاخصها در فرمول های مربوطه جایگذاری شده و برای هر فصل یا رشته از فهرست بها ضریب تعدیل محاسبه میشود. ضریب تعدیل بر کارکرد دوره ها اعمال شده و به عنوان صورت وضعیت تعدیل ارائه میشود. شاخص های تعدیل برای ردیف های تجهیز و برچیدن کارگاه نیز ارائه شده و در محاسبه صورت وضعیت های تعدیل لحاظ می شوند.