طراحی تجهیز کارگاه با مدلسازی اطلاعات ساختمان:
در این مقاله به تشریح مبانی عملکرد نرم افزارهای طراحی تجهیز کارگاه با مدلسازی اطلاعات ساختمان می پردازیم. مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)، یک روش پرکاربرد در معماری، طراحی سازه، اجرا، بهره برداری و مدیریت تاسیسات پروژه های عمرانی می باشد. یکی از کاربردهای عمده مدلسازی اطلاعات ساختمان، تخمین و تخصیص منابع مورد نیاز به مراحل محتلف اجرایی پروژه است. این کار با کنترل قواعدی انجام می شود که توسط مهندسین در مدل مشخص شده اند. نمونه ای از این قواعد که در طراحی پلان تجهیز کارگاه بکار گرفته می شود، تعیین حداقل فاصله ایمن میان تاسیسات مختلف است. با این حال، با توجه به پیچیدگی فعالیت های تجهیز کارگاه، هنوز ابزارهای رایانه ای برای طراحی تجهیز کارگاه با مدلسازی اطلاعات ساختمان با محدودیت های زیادی مواجه هستند.
معمولاً مهندسان برای طراحی پلان تجهیز کارگاه با محدودیت زمانی روبرو هستند. چرا که بررسی اولیه تاسیسات لازم در تجهیز کارگاه در زمان شرکت در مناقصه به انجام می رسد. در زمان اجرا نیز عجله زیادی برای انجام تجهیز کارگاه وجود دارد تا بتوان هرچه سریعتر عملیات اجرایی را آغاز نمود. همچنین، طراحی اصولی تجهیز کارگاه نیازمند محدوده گسترده ای از دانش فنی و اجرایی می باشد. از این رو، طراحی نقشه تجهیز کارگاه توسط مهندسین خبره با سابقه اجرایی قابل توجه به انجام می رسد. چینش تاسیسات تجهیز کارگاه اثر مستقیمی بر زمان، هزینه و ایمنی اجرای پروژه خواهد داشت.
تهیه و تصویب نقشه تفصیلی تجهیز کارگاه معمولاً با فاصله کمی از زمان آغاز پروژه به انجام میرسد. در این مرحله تلاش می شود تا منابع و تاسیسات موقت پروژه (همچون تاورکرین) در مناسب ترین، موثرترین و ایمن ترین قسمت کارگاه قرار گیرند. میزان توجه به این موضوع در شرکت های ساختمانی مختلف، متفاوت می باشد. در برخی شرکت های ساختمانی، دستیابی به استاندارد ایمنی تعیین شده، نیازمند کنترل صدها چک لیست ایمنی می باشد. اما پیچیدگی این فرایند معمولاً سبب می گردد که تنها به جانمایی تاورکرین ها، راه های دسترسی، دپو مصالح و کانکس های مهندسی، اداری و کارگری اکتفا گردد. یکی از راهکارهای انجام کلیه کنترل های مورد نیاز در سایت پروژه، طراحی تجهیز کارگاه با مدلسازی اطلاعات ساختمان می باشد. در این روش، پلان تجهیز کارگاه توسط مهندسان طراحی شده و پس از آن، طرح بوسیله مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) مورد کنترل قرار می گیرد.
کنترل آیین نامه های ایمنی یکی از اولین کاربردهای مدلسازی اطلاعات ساختمان در پروژه های عمرانی بوده است. با این حال، هنوز الگوریتم جامعی برای استفاده در تمام پروژه های ساختمانی ارائه نشده است. این مدل ها نیازمند یک زبان برنامه نویسی پذیرفته شده توسط طیف گسترده ای از مهندسان و محققان می باشند که متاسفانه هنوز وجود ندارد. برای استفاده از یک زبان برنامه نویسی مشترک میان تمامی نرم افزار های تجاری مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM)، می بایست این زبان بصورت یک استاندارد متن باز در دسترس همه متخصصان این حوزه قرار گیرد.
به منظور طراحی تجهیز کارگاه با مدلسازی اطلاعات ساختمان در گام اول، آیین نامه ها باید به زبان برنامه بازنویسی شوند. در گام دوم، مدل BIM پروژه ساخته می شود. در گام سوم، قواعد تعیین شده بر روی مدل اجرا می شوند و در گام آخر، گزارشی از تناقضات میان مدل BIM پروژه و آیین نامه های موجود ارائه می گردد. همانطور که گفته شد، پیچیدگی فرایند تجهیز کارگاه سبب شده است که هر پروژه نیازمند قواعد متفاوتی باشد. از این رو، بحث های زیادی میان مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) با استفاده از قواعد از پیش تعیین شده و یا نگارش قواعد به تناسب پروژه و با استفاده از هوش مصنوعی وجود دارد. معمولاً توصیه می شود مدلسازی بصورت ترکیبی از قواعد از پیش تعیین شده و قواعد هوشمند متناسب با پروژه به انجام برسد.