مدیریت ریسک در پروژه:
مدیریت ریسک یکی از شاخه های نسبتاً جوان حوزه مدیریت پروژه است که هنوز سازوکار مدون و مشخصی در پروژه های عمرانی ندارد. بررسی ها نشان می دهد که اجرای تکنیک های مدیریت ریسک در پروژه های ساختمانی بصورت بسیار محدودی به انجام می رسد. درحالیکه ارتباط تنگاتنگی میان اجرای مدیریت ریسک و کسب موفقیت در شاخص های کلیدی پروژه از جمله هزینه، زمان، کیفیت و ایمنی وجود دارد. بخصوص در پروژه های عمرانی که به عنوان پروژه هایی پر ریسک و با عدم قطعیت های فراوان شناخته می شوند. پروژه های عمرانی به سبب تعاملات پیچیده میان کارفرما، پیمانکار، پیمانکاران جزء، تامین کنندگان، مهندسین مشاور و سایر ذینفعان پروژه، مستعد بروز انواع ریسک ها هستند. حتی با وجود انجام مدیریت ریسک در بسیاری از مگاپروژه ها، همچنان شاهد عدم کفایت بودجه برآورد شده و یا افزایش قابل توجه مدت پروژه هستیم.
با توجه به موارد گفته شده، لازم است مهندسان با تکنیک های مدیریت ریسک در پروژه های ساختمانی آشنا شوند تا بتوانند فرایند شناسایی ریسک و کاهش ریسک های پروژه را به درستی به انجام رسانند. در این مقاله با بررسی فرایند مدیریت ریسک در ۱۰۰ پروژه که توسط ۲۲ شرکت ساختمانی به انجام رسیده است، به مصاحبه با ۲۷۰ مهندس ارشد، مهندس برنامه ریزی و کنترل پروژه و مدیر پروژه پرداخته شده است. پروژه های بررسی شده شامل پروژه های ساختمانی، پروژه های زیربنایی، پروژه های راهسازی، پلسازی و سدسازی می باشد.
تکنیک های شناسایی ریسک:
تکنیک های مدیریت ریسک در پروژه های ساختمانی در زمینه شناسایی ریسک ها به ترتیب کارایی و رواج در شرکت های ساختمانی به شرح ذیل می باشند:
- بررسی سوابق پروژه های پیشین.
- برگزاری جلسات شناسایی ریسک.
- مصاحبه با خبرگان.
- نمودار علت و معلول.
- چک لیست های ریسک.
- قضاوت مهندسی.
- روش دلفی.
- طوفان فکری.
- آنالیز SWOT.
- تحلیل سناریو.
توصیه می شود مقالات “مدیریت ریسک: روش دلفی” و “مدیریت ریسک: طوفان فکری” را نیز مطالعه بفرمایید.
تکنیک های ارزیابی ریسک:
تکنیک های مدیریت ریسک در پروژه های ساختمانی در زمینه ارزیابی ریسک ها براساس کارایی و رواج در شرکت های ساختمانی به ترتیب زیر می باشند:
- تحلیل ساختار شکست کار.
- برآورد بودجه ذخیره پروژه.
- تدوین پلان مدیریت ریسک.
- ارزیابی منافع به هزینه.
- مشاوره با خبرگان.
- محاسبه عدد شاخص ریسک.
پیشنهاد می کنیم مقاله “مروری بر روش های محاسبه بودجه ذخیره در صنعت ساخت” را نیز مطالعه بفرمایید.
تکنیک های مقابله با ریسک:
تکنیک های مدیریت ریسک در پروژه های ساختمانی در زمان برخورد با هر نوع ریسک به ترتیب اهمیت در شرکت های ساختمانی به شرح ذیل هستند:
- کاهش ریسک های منفی.
- پرهیز از ریسک های منفی.
- تشدید ریسک های مثبت.
- پذیرش ریسک های مثبت.
- انتقال ریسک های منفی به سایر ذینفعان.
- تقسیم ریسک های مثبت با سایر ذینفعان.
